24.10.2024 tarihli 7529 sayılı “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kapsamında, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da, tüketici kredisi sözleşmeleri, konut finansmanı sözleşmeleri, işyeri dışında kurulan sözleşmeler ve doğrudan satış sistemine ilişkin birtakım değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişikliklere ve bunlara ilişkin değerlendirmelerimize buradan ulaşabilirsiniz.
Tüketici Kredisi Sözleşmeleri (Madde 22/1)
Eski Hali
Tüketici kredisi sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleşme yapmamış olan kredi veren, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Yeni Hali
Tüketici kredisi sözleşmesi yazılı -veya mesafeli– olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleşme yapmamış olan kredi veren, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Değişiklikle birlikte kredi sözleşmeleri tarafların fiziki olarak bir araya gelmesine gerek olmaksızın mesafeli olarak da kurulabilecektir.
Tüketici Kredisi Sözleşmeleri (Madde 31/1)
Eski Hali
Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
Yeni Hali
Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı -veya kalıcı veri saklayıcısıyla- talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
Değişiklikle birlikte tüketici, belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin açılan hesabın kapatılması yönündeki talebini yazılı usule ek olarak kalıcı veri saklayıcısıyla (kısa mesaj, e-posta, internet, CD, DVD, hafıza kartı gibi araç veya ortamlar) da iletebilecektir.
Konut Finansmanı Sözleşmeleri (Madde 32/2)
Eski Hali
Konut finansmanı sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleşme yapmamış olan konut finansmanı kuruluşu, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Yeni Hali
Konut finansmanı sözleşmesi yazılı -veya mesafeli- olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleşme yapmamış olan konut finansmanı kuruluşu, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Değişiklikle birlikte konut finansmanı sözleşmeleri tarafların fiziki olarak bir araya gelmesine gerek olmaksızın mesafeli olarak da kurulabilecektir.
Konut Finansmanı Sözleşmeleri (Madde 39/1)
Eski Hali
Konut finansmanı sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
Yeni Hali
Konut finansmanı sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı –veya kalıcı veri saklayıcısıyla- talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
Değişiklikle birlikte tüketici, konut finansmanı sözleşmesine ilişkin açılan hesabın kapatılması yönündeki talebini yazılı usule ek olarak kalıcı veri saklayıcısıyla (kısa mesaj, e-posta, internet, CD, DVD, hafıza kartı gibi araç veya ortamlar) da iletebilecektir.
İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler (Madde 47/7)
Eski Hali
Sözleşmenin zorunlu içeriği, kapsam dışı sözleşmeler, doğrudan satışlar, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüğü, teslimat, satış yapacaklarda aranacak nitelikler ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Yeni Hali
Sözleşmenin zorunlu içeriği, kapsam dışı sözleşmeler, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüğü, teslimat, satış yapacaklarda aranacak nitelikler ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Değişiklikle birlikte “doğrudan satışlar,” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Bunun yerine, doğrudan satış sistemine ilişkin olarak 6502 sayılı Kanuna 47.maddeden sonra gelmek üzere 47/A maddesi eklenmiştir.
Doğrudan Satış Sistemi (Madde 47/A)
Yeni Madde
“MADDE 47/A (1) Doğrudan satış sistemi, doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve iş sözleşmesi ile istihdam edilmeyen, bağımsız temsilci, distribütör, danışman ve benzeri isimlerle komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında faaliyet gösteren doğrudan satıcıların tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı satış sistemidir.
…
(3) Doğrudan satış sisteminin, elde edilecek kazancın ağırlıklı olarak sisteme yeni doğrudan satıcılar kazandırılması ve bu sayede ortaya çıkan menfaatlerin dağıtılması üzerine kurulmaması, mal veya hizmetin tüketicilere satışını esas alması ve yönetmelikle belirlenen diğer ilkelere uygun olması gerekir.
(4) Doğrudan satıcılardan, sisteme dahil olmaları veya sistemde kalmaları için tüketiciye satışı öngörülen mal veya hizmeti içermeyen yenileme, paket, ücret, aidat ve benzeri isimler altında herhangi bir bedel veya borç altına sokan belge alınamaz.”
Değişiklikle birlikte doğrudan satış sistemine ilişkin temel esaslar detaylı doğrudan Kanunla düzenlenmiştir.
Buna göre kanunda doğrudan satış sisteminin, elde edilecek kazancın sisteme yeni satıcılar kazandırılması ve bu sayede ortaya çıkan menfaatlerin dağıtılması üzerine kurulmaması (saadet zinciri, piramit sistemi, ponzi sistemi gibi), mal veya hizmetin tüketicilere satışını esas alması gerektiği vurgulanmıştır.
Bununla bağlantılı olarak, doğrudan satıcılardan, sisteme dahil olmaları veya sistemde kalmaları için mal veya hizmeti içermeyen yenileme, paket, ücret, aidat ve benzeri isimler altında herhangi bir bedel veya belge alınamayacağı düzenlenmiştir. Kanunda ayrıca, doğrudan satış sisteminde tüketicinin 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahip olacağı da düzenlenmiştir.