2023 yılı Ağustos ayında meydana gelen hukuki gelişmeleri bulabileceğiniz bültenimizi bilgilerinize sunarız.
MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİ
- 01.08.2024’ten itibaren yürürlüğe girmek üzere, HAGB kurumu Anayasa Mahkemesi kararıyla kaldırıldı.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (“CMK”) 231’inci maddesinin (5) ilâ (14) numaralı fıkraları uyarınca, sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (“HAGB”) karar verilebilir. Bunun için sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmaması; mahkemede sanığın yeniden suç işlemeyeceğine ilişkin kanaat oluşması; mağdurun veya kamunun suç nedeniyle uğradığı zararın tamamen giderilmesi ve son olarak sanığın da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmesi gerekir.
Hakkında HAGB verilen sanık 5 yıl içinde yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir. Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar.
01.08.2023 tarihli ve 32266 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Anayasa Mahkemesinin 01.06.2023 tarihli ve 2022/120 E. 2023/107 K. sayılı kararı uyarınca, CMK’nın HAGB’yi düzenleyen 231’inci maddesinin (5) ilâ (14) numaralı fıkralarının iptaline karar verilmiştir.
İptal kararı, Resmî Gazetede yayımlanmasından itibaren 1 yıl sonra, 01.08.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bir diğer deyişle, 01.08.2024 tarihine kadar sanıklar hakkında HAGB kararı verilebilir.
- Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik yayımlandı.
Sağlık hizmetlerinde tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ilişkin temel ilke ve ölçütlerin belirlenmesi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla, 29.07.2023 tarihli ve 32263 sayılı Resmî Gazetede Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik yayımlandı.
Yönetmeliğe göre sağlık meslek mensupları (hekim, diş hekimi, eczacı, hemşire vb.), sağlık kurum ve kuruluşları (dolgu, botoks, estetik merkezleri, muayenehaneler vb.) ve sağlık turizmi aracı kuruluşları, yapacakları tanıtım ve bilgilendirmelerde: (i) örtülü veya açık reklam yapamaz, (ii) diğer sağlık kurum ve kuruluşlardan üstün hizmet verdiklerine yönelik beyanlarda bulunamaz, (iii) sağlık hizmetlerini çekiliş veya hediye gibi özendirici pazarlama araçlarına konu edemez, (iv) sosyal paylaşım sitelerinde (Facebook, Instagram, TikTok vb.) yaptıkları paylaşımlar da dâhil olmak üzere tüm paylaşımlarında Yönetmelikteki ilkelere uymak zorundadır.
Yönetmelikte hastaların görsellerinin paylaşılmasına ilişkin esaslar da belirlenmiştir. Buna göre: (i) hastaya ait görsellerin kullanılabilmesi için hastanın (küçükse veli ya da vasisinin) açık rızası alınmalıdır, (ii) hasta paylaşılacak içeriği önceden görmelidir, (iii) hasta açık rızasını her zaman geri çekebilir, (iv) hasta görselleri sosyal medya platformlarında ya da internet sitelerinde sponsorlu olarak ya da ücret verilerek yayınlanamaz.
Yönetmeliğe ilişkin daha detaylı bilgi için LinkedIn sayfamızı veya web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
İÇTİHATLAR
- Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 2023/2079 E. 2023/2747 K. sayılı 22.05.2023 tarihli ilamı
Özet: “Davadan vazgeçiyorum, taraflara durumun tebliğini talep ederim” şeklindeki beyan feragat değil davanın geri alınması hükmündedir.
15.08.2023 tarihli ve 32280 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan ve künye bilgileri yukarıda yazılan kararda; davacının yargılama sürecinde sunduğu dilekçesinde “davadan vazgeçiyorum, taraflara durumun tebliğini talep ederim” şeklinde beyanatta bulunduğu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (“HMK”) davadan vazgeçme şeklinde bir kurumun bulunmadığı, sadece davanın geri alınması ve davadan feragat kurumlarının bulunduğu, bu iki kurumun usul ve sonuçlarının farklı olduğu, “davadan vazgeçiyorum, taraflara durumun tebliğini talep ederim” şeklindeki beyanın HMK’nın 123’üncü maddesinde belirtilen şekilde davanın geri alınması niteliğinde olduğu ve dolayısıyla karşı tarafın açık muvafakati olması halinde davanın geri alındığının kabulüyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği, bu beyanın feragat olarak nitelendirilmesinin hatalı olduğu belirtilmiştir.
KİŞİSEL VERİLER HUKUKU
- VERBİS’e kayıt için öngörülen mali bilanço sınırı güncellendi.
Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 06.07.2023 tarihli ve 2023/1154 sayılı kararıyla, 25.07.2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Veri Sorumluları Sicili Bilgi Sistemine (VERBİS) kayıt yükümlülüğü şartlarından biri olan yıllık mali bilanço toplamı sınır değeri 25.000.000 TL’den 100.000.000 TL’ye yükseltildi.
- Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından 2 adet yeni karar özeti yayınlandı.
- Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 02/05/2023 tarihli ve 2023/692 sayılı karar özeti
Özet: Özel sağlık kuruluşu tarafından sunulan sağlık hizmetinin açık rıza şartına bağlanması kanuna aykırıdır.
Veri sorumlusu sıfatını haiz sağlık kuruluşuna ait internet sitesinde randevu almak üzere form doldurulması esnasında sağlık kuruluşuna ait hizmetlerden ve duyurulardan haberdar olmak üzere başvuru sahiplerinin verilerinin işlenmesine ve bu amaçla başvuru sahipleriyle iletişime geçilmesine onay verilmesinin zorunlu tutulduğu, tanıtım kutucuğuna onay verilmediği sürece randevu işleminin tamamlanmadığından bahisle kuruma ihbarda bulunulmuştur.
Şikayeti inceleyen Kurum; kişisel veri işleme faaliyetine açık rıza verilmeksizin randevu işleminin tamamlanamamasının, açık rızanın unsurlarından “özgür irade ile verilme” unsurunu sakatladığına, bu durumun 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 4’üncü maddesinde yer alan “hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma” ilkesine de aykırılık teşkil ettiğine, bu sebeple veri sorumlusu hakkında 300.000 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
- Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 11/05/2023 tarihli ve 2023/787 sayılı karar özeti
Özet: Hastanenin reklam ve tanıtım faaliyetleri kapsamında “sağlık verileri de dâhil” kişisel verilerin işlenmesine ilişkin olarak hastalardan açık rıza alması hukuka aykırıdır.
Hastalara imzalatılan onam formlarında hastaya ait görüntü ve videoların, hastane ile anlaşmalı medya organlarıyla reklam ve tanıtım amacıyla paylaşılmasına dair hastalardan açık rıza istediğinden bahisle Kuruma ihbarda bulunulmuştur.
Kurum yaptığı değerlendirmede; veri sorumlusu tarafından ilgili kişilerin hastalıkları ve tedavi süreciyle ilgili video çekimlerinin yapılması ve sosyal medya hesaplarından paylaşılması suretiyle özel nitelikli kişisel veri olan sağlık verilerinin işlenmekte olduğuna, bu hususta reklam, pazarlama ve tanıtım amacıyla kişisel verilerin işlenmesine yönelik ilgili kişilerin “açık rızasının” bulunduğuna, ancak her ne kadar ilgili kişilerin açık rızası bulunsa dahi sektörel düzenlemeler uyarınca özel hastanelerin talep yaratmaya yönelik tanıtım yapmalarının yasak olduğuna, ayrıca Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinde yer alan yasaklayıcı hüküm de dikkate alındığında açık rızanın bir veri işleme şartı olarak ileri sürülemeyeceğine ve dolayısıyla söz konusu veri işleme faaliyetinin herhangi bir dayanağının bulunmadığına, bu sebeple veri sorumlusu hakkında 250.000 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
REKABET HUKUKU
- Aralarında Çiçeksepeti, Flo, Vodafone, Türk Telekom, LC Waikiki, TAB Gıda, Çiçeksepeti, Vivense, Zomato’nun da bulunduğu toplam 16 teşebbüsün birbirlerinden çalışan almamaya yönelik centilmenlik anlaşmaları yaptıkları tespit edildi.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) 4’üncü maddesine göre, belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.
Bu doğrultuda Rekabet Kurumu, işgücü piyasasında birbirlerinden çalışan almamaya yönelik centilmenlik anlaşmaları yapılması suretiyle Kanun’un 4’üncü maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla belirli teşebbüsler hakkında soruşturma yürütmekteydi.
Rekabet Kurumu’na göre bu tür anlaşmaların temelinde işverenlerin en önemli girdilerden olan emek üzerinde rekabet etmekten karşılıklı olarak vazgeçmeleri yatmaktadır. Çalışan ayartmama anlaşmaları emek faktörünün teşebbüsler arasındaki hareketliliğini azaltmasının yanı sıra emeğin karşılığı olan ücretlerin suni şekilde gerçek değerini bulamamasına da yol açabilmektedir. Netice itibarıyla çalışanların dağılımında etkinsizlik doğmakta ve işgücü piyasalarındaki rekabetçi yapı zarar görebilmektedir.
Soruşturma sonucunda, aralarında Çiçeksepeti, Flo, Koçsistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri, LC Waikiki, TAB Gıda (Burger King, Sbarro, Popeyes, Arby’s, Subway), Türk Telekom, Vodafone, Vivense, Zeplin, Zomato gibi bilinir markaların da yer aldığı 16 teşebbüsün rekabete aykırı çalışan ayartmama anlaşmalarına taraf olmak suretiyle Kanun’u ihlal ettiklerine karar verilmiştir.
- Sahibinden hakkında yürütülen soruşturma sonucunda şirkete hâkim durumu kötüye kullandığı gerekçesiyle 40.150.533,15 TL idari para cezası verildi.
Rekabet Kurumu, Sahibinden hakkında yürütülen soruşturmada sitenin “emlak satış ve kiralama faaliyetleriyle vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmetleri” pazarlarında hâkim durumda olduğunu tespit etmiştir.
Bu çerçevede yürütülen soruşturma sonucunda Sahibinden’in, kurumsal üyelerinin veri taşımalarını engellemek suretiyle birden fazla platform kullanmalarını zorlaştırdığına, ayrıca sözleşmelerinde getirdiği rekabet etmeme yükümlülüğü yoluyla da fiili ve sözleşmesel münhasırlık uyguladığına, bu vesileyle rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığına, dolayısıyla hâkim durumunu kötüye kullandığına kanaat getirilmiştir.
Bahse konu ihlaller nedeniyle Sahibinden’e 40.150.533,15 TL idari para cezası verilmesine karar verilmiştir. Kurum ayrıca Sahibinden’in (i) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 ay içinde kurumsal üyelerin verilerini rakip platformlara taşıyabilmelerini sağlayacak altyapıyı hazırlamasına ve (ii) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 3 ay içinde kurumsal üye sözleşmelerini ihlalleri giderecek şekilde yeniden düzenlemesine karar vermiştir.
ENFLASYON VE FAİZ VERİLERİ
- TÜİK TÜFE verilerini açıkladı.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 03.08.2023 tarihinde yayımlanan enflasyon verilerine göre Temmuz 2023 ayında Tüketici Fiyat Endeksinde (TÜFE) gerçekleşen değişim oranları:
- Bir önceki aya göre değişim oranı %9,49,
- Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı %47,83 ve
- 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı %57,45 olarak ilan edilmiştir.
Buna göre, 2023 Ağustos ayında çatılı işyerleri için kira artış oranı %57,45 olarak hesaplanacaktır. Konut kiralarında ise 01.07.2024 tarihine kadar %25 artış sınırı uygulanmaya devam edilecektir.
- TCMB politika faizini %17,5’ten %25’e yükseltti.
Politika faizi yaklaşık 1 ay önce, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (“TCMB”) 20.07.2023 tarihli 2023-29 sayılı duyurusuyla %15’ten %17,5’e yükseltilmişti.
Bu kez TCMB’nin 24.08.2023 tarihli 2023-32 sayılı duyurusuyla politika faizi (bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı) 750 baz puan artışla %17,5’ten %25’e yükseltildi.
Para Politikası Kurulu, ilgili basın duyurusunda fiyat istikrarı amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğini belirtti.
Yukarıdaki hususlarda herhangi bir sorunuz olursa bizimle info@bdhukuk.com e-posta adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
Saygılarımızla,
BD Partners Hukuk Bürosu